Stromboli

                Stromboli to jedna z Wysp Liparyjskich na Morzu Tyrreńskim. Na wyspie wznosi się czynny wulkan o wysokości 926 m n.p.m. (podwodna część wznosi się z głębokości ok. 2300 m p.p.m.) i tworzy wysepkę o tej samej nazwie mającą powierzchnię blisko 12,4 km² (...). Jest to typowy stratowulkan (tzw. warstwowy).  Na wyspie mieszka ok. 600 osób.

Wybuchy Stromboli często mają postać seryjną (co 10-12 min) i wyrzucają w powietrze lapille, bomby wulkaniczne oraz popioły. Ze stożka stale unosi się strużka dymu. Ostatni wybuch o znaczącej sile miał miejsce w 1933 r. . W 2003 roku osunięcie się do morza lawy na ścianie wulkanu (Sciara del Fuoco) spowodowało lokalne tsunami. Od tego czasu na wyspie jest specjalny system ostrzegania zarządzany przez obronę cywilną. Na stokach Stromboli kwitnie uprawa winnej latorośli (spowodowana żyznymi wulkanicznym glebami). 

Tyle za Wikipedią. A co ma wulkan wspólnego z jedzeniem? Otóż stromboli to także nazwa pysznego, nadziewanego  chlebka w formie strucli. Na ciasto chlebowe lub jak na pizzę, nakłada się dowolne 2-3 składniki: głównie różnych mięs i sporo sera, najczęściej różnych rodzajów i obowiązkowo mozzarelli. Stromboli często nazywa się kanapką, rodzajem pizzy, calzone lub chlebem.

              Dziś nie ma całkowitej pewności kto pierwszy wymyślił i nadał właśnie taką nazwę tej potrawie, dwie główne tezy zakładają jej powstanie w Stanach Zjednoczonych. Pierwsza przyjmuje, że stromboli wymyślił włoski kucharz Nazzareno Romano w 1950 roku w Essington, niedaleko Filadelfii. Restauracja działa do dziś i ma w ofercie wiele rodzajów jedynej i oryginalnej kanapki stromboli,  szczyci się też mianem najstarszej włoskiej jadłodajni. 

              Inni twierdzą, że kanapkę tę (podawaną z sosem chili) wymyślił Mike Aqiuno Senior w Spokane, w stanie Waszyngton i nadał jej nazwę  na cześć filmu pt.: "Stromboli, ziemia bogów"  oraz jego głównej aktorki, Ingrid Bergmann, która właśnie w Stromboli rozpoczęła włoski etap swojego życia zawodowego i prywatnego. Otóż podczas kręcenia owego filmu w 1949 r. Bergmann zakochała się w reżyserze, Robercie Rossellinim i zostawiła dla niego męża i małą córeczkę. Pozostała we Włoszech i urodziła Rosseliniemu syna, następnie niedługo potem bliźniaczki, jedną z nich była Isabella Rossellini. 

                To tyle z ciekawostek. I co, która wersja powstania potrawy bardziej Wam się podoba? Mnie oczywiście  ta druga, zdecydowanie romantyczniejsza i chyba nawet bardziej prawdopodobna.

I tak jedna, niepozorna kanapka może zawierać w sobie tyle tajemnic... Może właśnie dlatego ta nazwa jest tak adekwatna? Wyspa wulkaniczna, pełna niezwykłych zjawisk, wulkanów,"ziemia bogów" i dodatkowo miłosna opowieść w tle... 

           Z pozoru zwykły drożdżowy zawijaniec, ale kiedy go rozkroicie, przekonacie się, skąd taka nazwa. Stromboli. Ach, i koniecznie obejrzyjcie film  "Stromboli, ziemia bogów"!

Składniki (dla 3-4 osób): 

• 300 g mąki pszennej
• 1/2 opakowania suchych drożdży
• 1 pełna łyżeczka soli morskiej
• 2 łyżki oliwy z oliwek + trochę do posmarowania
• ok. 175 ml ciepłej wody 
• 1 łyżeczka cukru
• 60 g włoskiego salami lub szynki dojrzewającej, pokrojonej w cienkie plasterki
• 1 cebula, pokrojona w cienkie krążki
• 150 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• 50 g sera gorgonzola lub innego pleśniowego, pokrojonego w kostkę
• 50 g innego dowolnego sera (ja dałam resztki różnych serów, które miałam w lodówce)
• 3 cienkie ostre zielone papryczki marynowane,ja miałam swoje, lecz można dać grillowaną bez skórki lub kupioną, marynowaną słodką, pokrojoną na 2-centymetrowe paski
• kilkanaście czarnych oliwek bez pestek
• 20 g świeżych listków bazylii lub łyżeczka suszonej
• gruboziarnista morska sól, świeżo zmielony czarny pieprz, oregano i zioła prowansalskie do posypania

1. Mąkę przesiać, połączyć z drożdżami, cukrem. Dodać oliwę i stopniowo dolewać wody, zagniatając ciasto, aż będzie miękkie i elastyczne. Zagniatać jeszcze kilka minut, uformować kulę, natłuścić czystą miskę, włożyć ciasto, posmarować jego powierzchnię oliwą, przykryć miskę ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na 1 h do wyrośnięcia.
2. Ponownie zagnieść ciasto przez 2 minuty i znów odstawić do wyrośnięcia na 10-30 minut. Piekarnik nagrzać do 210°C.
3. Rozwałkować ciasto na grubość 1 cm, formując prostokąt. Przełożyć go na arkusz papieru do pieczenia (będzie nam łatwiej zwijać roladkę). Na ciasto rozłożyć nadzienie, pozostawiając po 1,5 cm wolne z każdego brzegu: ułożyć plastry salami, jeden obok drugiego, równomiernie posypać krążkami cebuli, kawałkami papryki, serem, oliwkami i bazylią. Posypać ziołami, solą i pieprzem.
4.  Założyć ściśle wolne brzegi krótszych boków do środka, następnie zaczynając od dolnego, dłuższego boku zwijać struclę, jak makowiec. Ułożyć złączeniem do dołu. Ciasto gęsto ponakłuwać drewnianym patykiem do szaszłyków, starając się nie przebić najniższej warstwy. Posmarować powierzchnię stromboli oliwą, posypać lekko solą morską.
 5. Wstawić do nagrzanego piekarnika, na środkowy ruszt. Piec przez 30-35 minut, do zrumienienia. Gdyby w trakcie za bardzo się przypiekał, zmniejszyć temperaturę do 180°C. 
Po upieczeniu wyłożyć na kratkę i po 10 minutach kroić.
               Podawać ciepłe, pokrojone na kromki ok. 1,5 cm, najlepiej z sosem czosnkowym, pomidorowym lub chili. Ja zrobiłam do tego jogurtowy sos cebulowy, pasował znakomicie.

Moje stromboli (przepis z moimi niewielkimi zmianami) robiłam z książki "Die Step-by-Step-Küche - Backen" wydawnictwa Parragon Books Ltd.